ئەدەبی

عەلی حەمەڕەشید بەرزنجی کە مامۆستای ھونەر دێ ئـای چەنــد دڵمان خـۆش دەبێ بە پێنووسی ڕەنگاو ڕەنگ دەکێشین وێنەی قەشەنگ کام شت لامان زۆر جوانە یاخود جێی سەرنج دانە وێنەکەی دروست دەکەین نیشان مامۆستای دەدەین چون سەیری کرد ھەر کاتێ تێبینیمــان دەداتــــێ تا بۆ وانەی داھاتوو سوود بەخش بێ بۆ ھەموو …

سەدیق سەعید ڕواندزی کۆمەڵناس وزانای ناوداری عێڕاقی(عەلی وەردی) لە کتێبی وانەکانی ژیانمدا، کە بیرەوەرییەکانی خۆیەتی و تیایدا باسی کۆمەلگەی عێڕاقی لە سەرەتاکانی سەدەی ڕابردوودا دەکات، ھەروەھا لە گەلێک لە کتێبەکانی دیکەشی، باسی کەسییەتی تاکی عێراقی دەکات و ڕەھەندە کۆمەڵایەتییەکانی دەردەخات. بە بڕوای ئەو کۆمەڵناسە، تاکی عێڕاقی تاکێکی دووفاقییە ولە زۆربەی …

لە ڕۆمانی (لە بەرزایی شوراکانەوە) یاسین برایم بۆ چوونە نێو باسەکە، ھەر لەخودی ناونیشانەکە، ژمارەیەک لێکدانەوە و شرۆڤەکردنی دەوێت ئەگەر لە دیدی کۆمەڵناسی و دەرووناسی سەیر بکەین. چەندین تیۆری جیاواز دێنە بەردەمان، قسەکردن لە ھەر لایەنێک، پرسیار و وڵامی جیاواز دەستمان دەکەوێت. بۆیە ئەم چەمکانە لە چەند پەیڤێکی کورت ئاماژەی …

عەلی حەمەڕەشید بەرزنجی حەزم دەکرد باخچەی گەڕەک خۆشترین جێی ئەو نــاوە بێ پڕ چیمەنی ســەوز و جوان و بە دار و گـــوڵ ڕازاوە   بێ بۆ یاریی و حـەوانەوەمــان گشت کـات دەرگەی کراوە بێ … یەکەم ھەنگاو دەستم پێکرد بەرنامە بوو بۆ ئەو کــــارە وتم تەنیا ئاســـــان نییە زۆر پێویستیم بە …

داکشانی شیعریی لای کەژاڵ ئەحمەد سەدیق سەعید ڕواندزی ئەزموونی شیعریی،ئەزموونێکە لە گۆڕاندایە. کاتێ شاعیرێکیش ھیچی نوێی پێ نامێنێ بۆ وتن، یاخود ئەزموونە شیعرییەکەی لە جێی خۆی وەستا، ئەوا جاری مەرگی خۆی دەدات. خولانەوە لە بازنەی شیعرو زمانێکی دیاریکراودا، ناتوانێت گوتارێکی دیکەی شیعری جیاواز بێنێتە ئاراوە. یەکێک لەو ڕەگەزە شیعرییانەی وایکرد …

ڕستیدەهەم دووری، نابێتە مایەی دابڕان وەلێ بێدەنگی .. با. *** رەشەبا زیندووە ئەی ئەوە نییە لورەی دێت. دەریا زیندووە گوێ بۆ شەپۆلەی رادێرە منیش زیندوم گوێ لە ناڵەی دڵم بگرە *** دڵمواڕێناوەبەبینینیتۆ، زیكر بكا و حاڵي لێبێ .. كە،تۆنەبینم، زیكری چی و حاڵی چی؟! *** ترپەی دڵی من و تەپڵی …

نوسینی:عەلی حەمەڕەشید بەرزنجی . (باران) ڕۆژانە جانتا قورسە کەی دەکردە شانی و بە دڵخۆشییەوە دەچوو بۆ قوتابخانە،ھەرچەندە قوتابخانەکەشی لە ماڵەوەیانەوە نزیک بوو، بەڵام قورسی جانتاکەی زۆر ماندووی دەکرد و ئازاری پشتی دەدا.شەوێک لە ماڵەوە هەموو پەرتوکەکانی دەرهێنا.و لەگەڵ خۆیدا کەوتە وتووێژ.(باشە من ڕۆژانە ئەم ھەموو پەرتوکە دەبەم ،کەچی ھەریەکەیان یەک …

سەدیق سەعید ڕواندزی زمان، یەکێکە لە ڕەگەزە سەرکییەکانی شیعر. ھەروەک مالارمێی شاعیری جیھانیش دەڵێت:(شیعر تەنھا زمانە). بێگومان زمان لێرەدا ڕەھەندێکی دیکەی ھەیە. چونکە ئەگەر زمانی شیعری ھەمان زمانی ئاسایی دەربڕین بوو، ئەوا جیاوازییەک نامێنێتەوە لە ڕووی فۆڕمی زمانەوە. زمان لە شیعردا،وێنەی ھونەری، واتا،شیعرییەت و چێژو ئستاتیکایە. ئەوە گرنگ نییە زمانی …

کە ڕۆماننووس بێ ئاگا دەبێت لە مێژوو! ڕۆمانی(من تامەزرۆی خۆشەویستیم بە نموونە) سەدیق سەعید ڕواندزی لە دوای ڕاپەڕینەوە بەگشتی و لەم ساڵانەی دواییش بە تایبەتی، ژمارەیەکی زۆر لە ڕۆمان کەوتوونەتە بەر دیدەی خوێنەران. بەشێکی یەکجارکەمیان لێ دەرچێت، دەنا زۆربەی ئەو ڕۆمانانە نەخوێنراونەتەوە و پشت گوێ خراون. ئەم پشتگوێ خستنە، پەیوەندی …

نووسینی: یوسف عزەدین رۆبێرت هاینلین لە رۆمانى(Tuunel in the sky)دەیەوێت وەڵامى ئەو پرسیارە بداتەوە کە ئاخۆ دڕندەترین ئاژەڵ کامەیە؟دیارە وەڵامەکەشى ئەوەیە کەدڕندەترین ئاژەڵ مرۆڤە؛مرۆڤێک کە بەدرێژایى مێژوو گەورەترین جەللادى ئاژەڵان بووە و بێ پرسیارکردن هەموو تەکنیکەکانى ئەشکەنجەدان و کوشتن و سەربڕین و کەوڵکردنى لەسەر ئاژەڵان تاقیکردۆتەوە. زۆرێک لە بیرمەندان و …

#دڵی_ڕۆژهه‌ڵات تۆ، جوانترین ماچی به‌ سه‌ر لێوه‌مه‌وه‌ درێژتیرین قه‌سیده‌ی به‌ سه‌ر زمانمه‌وه‌ جوانترین نیگای له‌ نێو دیه‌مه‌وه‌ ئه‌ی میلی کاتژمێری ته‌مه‌نم تۆ ئه‌و خۆره‌ی که‌ ئاوا نابیت له‌ نێو خه‌یاڵـما جوانرین کۆشکی که‌ لێته‌وه‌ ده‌رووانم بۆ شه‌پۆله‌کانی ده‌ریا و من ئاوێزانی ئه‌و گریانه‌ ده‌که‌ی که‌ له‌ ماچێك که‌وتنه‌ خواره‌وه‌ دوو …

هۆمەر نۆریاوی دەتپارێزم وەک بیلبیلەی هەر دوو چاوم،وڵاتەکەم لە گۆڕ دەنێم خەون و خولیای ناحەزانت،هۆ خاکەکەم تا ڕۆڵەی ئازا و بەجەرگی شەڕڤان و پێشمەرگەت،یار بێ ئاڵای شەکاوەت نانەوێ،هەرگیز هەرگیز،عەفرینەکەم هەر دارێکی سەوزی ژینت گەر بسووتێ،دڵنیا بە بە ڕۆندکی خوێنینی خۆم دەیژێنمەوە،نیشتمانە شیرینەکەم! تاسەر ئێسقان گیانفیداتم،دەنگ هەڵبڕە،هیچ سڵ مەکە دەنگت لە …

ئێوە بمناسن مەڕم ھەر خەریکی لەوەڕم کە بۆ دەشت و دەر دەڕۆم لەوێ گژ و گیا دەخۆم شوانێکم لەگەڵدایە ھەروەکو ھاوڕێم وایە کوێ گیای سەوزی تێدایە دەمبات بۆ ئەو جێگایە لە لادێکاندا دەژیم بوون بە مایەی دڵخۆشیم ھەر کە تێر بووم دەستبەجێ دەگەڕێننەوە ناو دێ کابانی ماڵ دێت بۆ لام …

عەلی حەمەڕەشید بەرزنجی لەگەڵ باوکـم یاری دەکــەم کاتێکی خۆش بەسـەر دەبەم ئەو کاتــانەی لەلای ئەوم ھەرگیز حەزناکـەم بخەوم چونکە کە دەمکــاتە کۆشی بەشیعرو چیرۆکی خــــۆشی دەمبات بەرەو دنیای خەیـاڵ تا دڵخــــۆشبم منی منداڵ کاتێک دەست بەسەرما دێنێ نمەی ســـــۆزی دەبارێنێ دایە و بابە ھـــاوڕێی منن زۆر میھرەبـــــان و مەزنن ………….

بەشی نۆهەم —— بەمن چی هەموو دنیا، خۆشیبوێم ئەتۆ،نا!! *** لەهەندێك شوێن لەهەندێ شەرمنانە خۆشتدەوێم بەڵامدا لەەشوێن ەی ئەوانە بەخۆشەویستی ئاشنان. *** ە: هەنگ شیلەی گوڵ دەمژێت نازانم خۆزگە بەیان بخوازم بەهەنگ .. یاخود بەگوڵ؟! *** ە دیوارێك، لە بەینی خۆم و تۆدا هەڵدەچنم. بۆ ئەوەمەەبزانم دەتوانیت تۆ بیڕوخێنی؟ *** …